مشهور است که بر روی گور فیلسوف بزرگ آلمانی، کانت، نوشته شده است که دو پرسش من را همواره دچار شگفتی عظیمی می‌کرد، یکی پرسش از جهان درون انسان و دیگری پرسش از آسمان پُر ستاره. دومین پرسش، تجربه‌ی آشنای همه‌ی ماست خاصه در سنین نوجوانی. تماشای مناظر زیبای آسمان در سکوت شب یک طرف، اما آن هنگام که به سراغ اطلاعاتی بیشتر می‌گردیم و اعداد و ارقام را می‌یابیم، شگفتی‌مان دو چندان می‌شود. مثلا گفته می‌شود که با توجه به سرعت نور و مسافت خورشید تا زمین، ما در حال مشاهده ۸ دقیقه‌ی پیش خورشید هستیم. این گزاره به ما چه چیزی می‌گوید؟ یعنی ما در واقع به تماشای تاریخ ایساده‌ایم! می‌گوید که گذشته، نگذشته است بلکه چشم اندازِ هر روزه‌ی ماست. از جمله تواریخی که به همان معنا هنوز از پیش چشم نگذشته است، از ابتدای قرون ۱۴ تا انتهای ۱۶میلادی که موسوم به دوران رنسانس است، می‌باشد. رنسانس روزگار اشک‌ها و لبخند‌های پی‌در‌پی است چراکه انسان اروپایی در این دوران تصمیم گرفت بیش از شگفت‌زدگی از آسمان‌ها و وقایع، کاری برای «نجات» آنها انجام دهد. شاید بپرسید نجات از چه چیزی؟ در پاسخ خواهم گفت نجات از اینکه نسبتی با انسان نداشته باشند… در این ارائه خواهیم گفت که چطور فهم این «در نسبت با انسان» بودنِ چیزها ، دو پرسش و شگفتی کانت را بیش از پیش به هم نزدیک می کند.

علم جدید که سرآغاز آن را می‌توان در قرن شانزدهم دانست، معرفت انسان درباره جهان و جایگاه خویش در آن را به یکباره بی‌اعتبار کرد. در آغاز قرن شانزدهم و با کشف کپرینک بود که اولین گسست‌ها در نگاه سنتی درباره جهان و انسان پدیدار شد. انسان دریافت که دیگر در جایگاه کانونی عالم قرار ندارد. در تصویر جدیدی که کپرینک ارائه داد، زمین به جرم سماوی کوچکی در میان باقی اجرام سماوی تبدیل شده بود که در گوشه‌ای از آسمان قرار داشت. کمی بعد و در نیمه همین قرن کتاب آندریاس وسلیوس انتشار یافت، کتابی درباره کالبدشناسی بدن انسان که اشتباهات طب جالینوس را بعد از هزار سال چیرگی آن آشکار کرد.

این اکتشافات علمی سبب شد تا دانشی که انسان از پس ۲۰۰۰ سال اندیشه‌ورزی درباره جهان کسب کرده بود، برایش رنگ ببازد و پرسش از امکان معرفت برای او پدیدار شود. اولین پاسخی که انسان برای این پرسش ارائه کرد، شک‌گرایی بود، به این معنا که اصلاً امکانی برای دانش نمی‌توان متصور شد و حکمی درباره جهان نمی‌توان صادر کرد.

در میانه گسترش شک‌گرایی، دکارت که او را فیلسوف آغازگر مدرنیته می‌دانند، همین شک را بنیانی برای اندیشه کرد تا اندیشه را از بی‌بنیادی نجات دهد. او استدلال کرد که اگر بتوان به همه چیز شک کرد، در نهایت نمی‌توان به وجود خود شک‌کننده هم شک کرد. پس او همین نقطه، یعنی شک کردن (که جنسی از اندیشیدن است) را بنیان معرفت انسان قرار داد؛ معرفتی که اطمینان انسان با تکیه بر اعتبار آن می‌توانست با عالم روبرو شود و از شک‌گرایی بگذرد

در فلسفه اخلاق، از منظرهای گوناگونی مثل وظیفه‌گرایی و پیامدگرایی به بررسی مسائل پرداخته می‌شود. اما در سال‌های اخیر، فضیلت‌گرایی که بر شخصیت و سیرت اخلاقی افراد متمرکز است، مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. در این ایستگاه، ابتدا جایگاه «فضیلت» را در میان مفاهیم مشابه مشخص کرده و سپس تفسیر سنتی از آن را نقد کرده و خوانشی جدیدتر ارائه می‌کنیم.

هزینه ثبت نام را به دو شکل می‌توانید بپردازید:

• پیوند به فرم ثبت‌نام

منتظرتونیم! 🙂